Zmiany w organizmie związane z dojrzewaniem

Wszystko o tym, co dzieje się z naszym ciałem w okresie dojrzewania

Kiedy dojrzewam?

Dojrzewanie to przejście ze świata dziecięcego do świata dorosłych. W dość krótkim czasie w dziecku zachodzi wiele zmian. Zarówno takich na zewnątrz, które są widoczne, jak i wewnętrznych, w organach płciowych. Zmienia się także sposób myślenia i odczuwania. Dojrzewająca osoba czasami z trudem przyzwyczaja się do tych nowości, z niektórymi nawet trudno jej się pogodzić – czasami ciężko zaakceptować swoje nowe ciało, głos, rolę i reakcje otoczenia.
Czas zmian, nazywany okresem dojrzewania, zaczyna się między dziesiątym a trzynastym rokiem życia, u dziewczynek wcześniej niż u chłopców. Trwa mniej więcej do dwudziestego roku życia. Do piętnastego roku u kobiet przebudzają się gruczoły piersiowe, zaczyna się miesiączka, u chłopców powiększają się jądra, penis i gęstnieją włosy łonowe. Mutacja głosu może trwać do osiemnastego roku.

Dlaczego rosnę, co wpływa na wzrost?

W części międzymózgowia zwanej podwzgórzem wytwarzane są hormony sterujące wzrostem. Jedne ten proces stymulują – to liberyny, a inne tłumią – statyny. A dokładnie somatoliberyny i somatostatyny.
Te hormony stymulujące lub hamujące wzrost przedostają się piętro niżej, do przysadki mózgowej, gdzie oddziałują na hormon o nazwie somatotropina, który powoduje wzrost ciała. Nie tylko rośniesz wzdłuż. Zmieniają się też proporcje całego ciała, przybywa mięśni, powiększa się głowa, wydłużają nogi.

Podwzgórze

Przysadka mózgowa

Działanie somatoliberyny (hormonu wzrostu)

Dobrej jakości pożywienie, zawierając wapń oraz inne substancje korzystne dla zdrowia

Oczywiście, bez alkoholu, narkotyków i papierosów

To, co jesz, wpływa na twoje zdrowie i rozwój. Na pewno pamiętasz niejedną sytuację, gdy na przykład źle się czułeś po jedzeniu, po jakim rodzaju jedzenia lepiej ci się ćwiczy itp.

Zdrowy ruch

Odpowiednia ilość snu

Jeżeli chodzi o ćwiczenia fizyczne, to przede wszystkim muszą być robione prawidłowo. Jest to ważne zwłaszcza dla zajmujących się intensywnie sportem, bo inaczej mogliby sobie zrobić krzywdę.

Co na zewnątrz i w środku czyni ze mnie kobietę lub mężczyznę?

Mózg odpowiada za przemianę dziecka w dorosłego. To centralna jednostka sterująca ciałem. Na początku okresu dojrzewania mózg wysyła sygnał do będących dotąd w uśpieniu narządów płciowych – jajników u dziewcząt i jąder u chłopców – żeby rozpoczęły produkcję hormonów płciowych.
Hormony można by nazwać posłańcami niosącymi rozkazy. Kiedy wiadomość zostanie przekazana, a rozkaz wykonany, w ciele następuje zmiana. Każdy hormon wywołuje pewien rodzaj zmiany, zgodnie ze swoim przeznaczeniem. Proces, w trakcie którego dziewczynka staje się kobietą, a chłopiec mężczyzną, regulują hormony płciowe. U kobiet dominują dwa takie hormony – estrogeny i gestageny (progesteron), a w niewielkim stopniu uczestniczy w procesie także męski hormon – testosteron.
Z hormonami płciowymi jest podobnie jak z hormonami sterującymi wzrostem. Najpierw podwzgórze wydziela hormon liberynę, która następnie pobudza w przysadce uwalnianie dwóch innych hormonów:
folikulotropiny, która u mężczyzn stymuluje produkcję plemników w jądrach, a u kobiet – produkcję komórek jajowych i hormonu estrogenu.

W jądrach produkowane są hormon testosteron oraz plemniki

Mózg, jako jednostka sterująca wydzielaniem hormonów płciowych u kobiet, wysyła sygnał do jajników

Estrogeny pobudzają u kobiet gruczoły piersiowe, które zaczynają się rozwijać około dziesiątego roku życia, z drobnego guzka pod brodawką piersiową. Proces ten może czasem wzbudzać u dziewczynek niepokój, podobnie jak nierównomierny rozwój piersi, ale jest to zjawisko zupełnie normalne. Estrogeny mają wpływ także na dojrzewanie zewnętrznych i wewnętrznych narządów płciowych oraz odkładanie tkanki tłuszczowej w okolicach ud i pośladków. Oddziałują również na wygląd włosów, odporność, temperaturę ciała, zatrzymywanie wody w organizmie, metabolizm kostny i inne rzeczy.
Lutropiny u kobiet stymulują produkcję gestagenów. Głównym zadaniem gestagenów jest zaś rozwój i podtrzymanie ciąży. Mają one wpływ na dojrzewanie endometrium, obniżają ilość śluzu w szyjce macicy i powodują jego zgęstnienie, w czasie ciąży tłumią przedwczesne skurcze macicy. Wspierają także rozwój zrazików w gruczole piersiowym i powodują wzrost temperatury ciała w drugiej połowie cyklu menstruacyjnego.
Lutropiny u mężczyzn stymulują produkcję testosteronu w jądrach (u kobiet gestagenów). Testosteron powoduje rozwijanie się wszystkich męskich cech płciowych. Wpływa także na siłę mięś ni i zmiany w zachowaniu. Dlatego czasem jesteś taki humorzasty i wybuchowy. Wpływa także na libido, ochotę na seks, popędy, nawet u kobiet.

rozwój gruczołu piersiowego

odkładanie się tkanki tłuszczowej na udach i pośladkach

owłosienie w okolicy narządów płciowych i pod pachami

Stajesz się co raz większy i coraz silniejszy. Niektórzy chłopcy rosną równomiernie, inni na początku szybko, potem wolniej, aż w pewnym momencie w o góle przestają. U innych skok wzrostu następuje do piero koło osiemnastego roku życia.

Pamiętaj, że jesteś coraz silniejszy. Kiedy się dobrze zamachniesz, możesz już niechcący kogoś nawet zranić. Dlatego staraj się obserwować zmiany w swoim ciele i kontrolować intensywność ruchów.

Pojawia się owłosienie w okolicach narządów płciowych — penisa i jąder, a także pod pachami, na klatce piersiowej, nawet na plecach. No i na nogach.

Powiększają się narządy płciowe — penis i jądra.

Włosy i cera łatwiej się przetłuszczają, dlatego wielu nastolatków codziennie myje głowę.

Twarz warto przemywać specjalnymi środkami, w żadnym wypadku nie używać mydła. Może się na niej pojawić trądzik, a wtedy najlepiej zgłosić się do dermatologa.

UWAGA! Dezodorant lub antyperspirant nie zastępują mydła! Najpierw się umyj, a dopiero potem użyj któregoś z nich.

Piersi mogą być przez pewien czas powiększone, ale to mija.

Na twarzy pojawi się zarost, który możesz zacząć regularnie golić.

Dziecięcy, cienki głosik staje się coraz grubszy, bo przechodzisz mutację. W czasie jej trwania głos może ci się zmieniać w jednej chwili, nawet w pół słowa. W takim przypadku zachowuj się jak gdyby nigdy nic. Nie ma się czego wstydzić.

Testosteron powoduje powiększenie krtani, wydłużenie strun głosowych. Na szyi, pod skórą zarysowuje się chrząstka tarczowata, czyli tzw. jabłko Adama.

Możesz czuć większy apetyt, nawet trochę się zaokrąglić. Dlatego ważne jest pamiętać o zdrowym odżywianiu i dużej ilości ruchu lub sporcie.

Kiedy jestem osobą dorosłą pod względem prawnym?

Zaczynasz być w pełni odpowiedzialny za swoje czyny. Kiedy skończysz osiemnaście lat, dostaniesz dowód osobisty i będziesz oficjalnie dorosły.

W Polsce decyzje o współżyciu seksualnym mogą legalnie podejmować dopiero osoby, które skończyły piętnaście lat.